Coronacrisis bewijst: IT moet ook voor overheid core business zijn

Veel kritiek oogsten de GGD’s en het RIVM over de incomplete en vertraagde coronacijfers: het aantal besmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen kloppen regelmatig niet, komen vertraagd door of haperen door storingen. Hoe kan dat? Het registratiesysteem is toch speciaal voor pandemieën opgezet?

Kritisch zijn is goed, maar de discussie kan zich beter richten op hoe het anders kan. En daarbij breder kijken: naar de manier waarop de overheid omgaat met IT. Want ook in andere dossiers gaat het nog te vaak mis.

Beleggen op cijfers van een week oud

Cijfers over besmettingen, opnames en IC-patiënten beheersen dagelijks het nieuws. Ze zijn een belangrijke bron voor het overheidsbeleid. Dus moeten ze kloppen én actueel zijn.

Wie zegt dat de materie gewoon te complex is, weet niet hoe krachtig IT en hoe slim de mens is.

Actuele cijfers verzamelen en verwerken, het gebeurt overal. Kijk eens naar de aandelenbeurzen en de weerbureaus. Die verwerken veel meer gegevens en in zeer korte tijd. Daar komt het soms aan op milliseconden. Beleggen op basis van cijfers van een week oud biedt weinig kans op rendement.

Informatiegestuurd werken

Bij veel overheden is de verandering ingezet. Ik merk het dag in dag uit in de praktijk. Ze zetten bijvoorbeeld in op informatiegestuurd werken, wat echt een sprong vooruit is. Er kan echter meer.

Grote IT-projecten worden doorgaans ondersteund – en kritisch gevolgd – door een adviescommissie. Die toetst het doel en het resultaat. Heel goed! Maar het zou goed zijn een stap verder te gaan. Breid die commissie bijvoorbeeld uit met IT-deskundigen uit de praktijk en laat hen ook de toegepaste techniek beoordelen. Een kijkje onder de motorkap. Dan weet je pas echt wat er gebeurt. Een automonteur kan ook niet van de buitenkant zien hoe de motor van een auto eraan toe is.

Minister van IT-zaken

Een aansprekend voorbeeld vind ik de recente beslissing van de ECB om zelf te gaan controleren hoe banken de (digitale) privacy van hun cliënten hebben gewaarborgd. De ECB laat dat niet meer aan de banken over, maar wil zelf kunnen inloggen op de systemen en zien en ervaren hoe het werkelijk zit.

Misschien opent de coronacrisis de politiek de ogen. Weg met de rapporten, laat maar zien hoe het zit! Benut daarvoor de kennis en ervaring van IT-specialisten. Die zijn heus bereid mee te denken en bij te dragen. Met raad en daad.

Benoem na de verkiezingen van volgend jaar desnoods een minister van IT-zaken in het nieuwe kabinet. Neem een voorbeeld aan de multinationals: die hebben immers ook allemaal een Chief Information Officer in hun raad van bestuur. IT is core business. Ook voor de overheid.